Ο λόγος του συγγραφέα απλός και καθημερινός, καταφέρνει να δημιουργήσει έντονες συναισθηματικές σκηνές μέσα από τα γεγονότα που βίωσε ο κάθε χαρακτήρας στην πορεία αυτών των εικοσιπέντε χρόνων. Δεν εγκλωβίζεται σε περιγραφές τοπίων και πολιτικών γεγονότων που σημάδεψαν τη χώρα. Σμιλεύει τους ήρωές του και σφυρηλατεί τον ψυχισμό τους, γιατί ο στόχος είναι τα συναισθήματα, τα βιώματα που έπλασαν το χαρακτήρα τους και στιγμάτισαν την προσωπικότητά τους. Η ιστορία ίσως ακούγεται συνηθισμένη : μια παρέα φίλων συναντιούνται μετά από καιρό, με σκοπό να θυμηθούν τις ανέμελες στιγμές που πέρασαν μαζί και να μοιραστούν όσα έζησαν τα χρόνια που πέρασαν. Και όμως το φόντο του πολέμου που τους ανάγκασε να μεταναστεύσουν ή να παραμείνουν και να θυσιάσουν τα όνειρά και τις αξίες τους, δίνει μια τέλείως διαφορετική διάσταση σ' αυτή την επανένωση. Όσοι έφυγαν, προσπαθούν να δικαιολογήσουν την πράξη τους και να βρουν τη γαλήνη μέσα τους, και όσοι έμειναν, παλεύουν να ξεχάσουν και να ζήσουν με τις αναμνήσεις που πονάνε.

Ο κάθε χαρακτήρας εξυπηρετεί τους σκοπούς της πλοκής με μοναδικό τρόπο. Το ζευγάρι Τάνια και Μουράντ που επιλέγουν να επιζήσουν με όποιο τίμημα, ο Ναϊμ που φέυγει στη Βραζιλία με την οικογένειά του, ο Αλμπερ που μεταναστεύει στην Αμερική μετά την τραγελαφική απαγωγή του, ο Ραμέζ και η Ντούνια οι οποίοι ζουν την απόλυτη ευτυχία στο Αμάν, ο Ραμζί που προσπαθεί να βρει τη γαλήνη στο μονοπάτι του Θεού και η εκκεντρική Σεμίραμις με το μαγευτικό πανδοχείο της, όπου βρίσκει καταφύγιο ο Αδάμ. Όλοι τους αποτελούν τους κρίκους μιας αλυσίδας αγάπης που άντεξε στο χρόνο και στις προστριβές, στους φόβους και τα λάθη. Ο καθένας κουβαλάει το βαρύ φορτίο των ευθυνών και των αποφάσεων που πήρε. Επέλεξε έναν τρόπο ζωής και δίνει τα διαπιστευτήριά του για να κερδίσει και πάλι την εύνοια των υπολοίπων. Όσοι βίωσαν την αγριότητα του πολέμου στέκονται άλλοτε σαν δικαστές για όσους τράπηκαν σε φυγή και άλλοτε σαν μια ανοικτή αγκαλιά για να κουρνιάσει ο άσωτος υιός. Και οι μετανάστες... αγωνίζονται να αντισταθούν στη νοσταλγία που έχουν καταχωνιάσει στα άδυτα της ψυχής τους. Μα μόλις αντικρίζουν το γαλανό του ουρανού της πατρίδας, αναζητούν απομεινάρια της νιότης τους, ίχνη και κατάλοιπα μιας άλλης αγνής εποχής. Ο Μαάλουφ έχει εντρυφήσει σε κάθε χαρακτήρα ξεχωριστά και τον "χρησιμοποιεί" για να αποτυπώσει μια άλλη ιδεολογία, μια άλλη διάσταση, μια άλλη άποψη. Η παρέα αποτελεί στην πραγματικότητα μια σύναξη ανθρώπων με τελείως διαφορετικά βιώματα, πολιτικές και θρησκευτικές πεποιθήσεις που όμως ενώνονται άρρηκτα με δεσμούς αγάπης και αληθινής φιλίας. Οι εκμυστηρεύσεις τους παρουσιάζουν με γλαφυρότητα την απελπισία που έφερε μαζί του ο πόλεμος. "Για τον υπόλοιπο κόσμο μια απλή σύρραξη, για μας ο κατακλυσμός".

Μου προκάλεσε εντύπωση στην αρχή, ότι η ανάπτυξη της πλοκής πραγματοποιείται από κάποιον αφηγητή. Πίστευα ότι ο Αδάμ, το κεντρικό πρόσωπο της ιστορίας, θα έπρεπε να εξιστορεί τα γεγονότα σε πρώτο πρόσωπο, για να προσδώσει το απαραίτηρο συναισθηματικό βάθος στις καταστάσεις. Σύντομα διαπίστωσα ότι ο ρόλος του αφηγητή ήταν περιορισμένος. Με συνεχείς εναλλαγές, οι εμπειρίες ζωής του κάθε μέλους της παρέας, ξετυλίγονται μέσα από τις αφηγήσεις τους στις κατ' ιδίαν συζητήσεις, στα εκτενή ηλεκτρονικά μηνύματα, στις τηλεφωνικές συνδιαλέξεις. Ο ένας δίνει τη σκυτάλη στον άλλον για να συνεχίσει την αφήγηση από εκεί που σταμάτησε, μέχρι όλοι να ξεγυμνώσουν την ψυχή τους και να νιώσουν τη λύτρωση. Και φτάνοντας στο φινάλε, συνειδητοποίησα το λόγο ύπαρξης του αφηγητή και υποκλίθηκα στην ευφυία του συγγραφέα.

Ένα οδοιπορικό σε μια χώρα που βίωσε τον πόλεμο και καταφέρνει να καλλιεργήσει το χωράφι της ελπίδας και της αγνής φιλίας με λίπασμα τη μνήμη και τις αναμνήσεις της αθωότητας...ακόμα κι αν η μοίρα έχει άλλα σχέδια...